Zo kreeg Marije controle over pijn

“Half april ging Ik voor de eerste keer zenuwachtig die kant op, bang om me erg ongemakkelijk te voelen. Christi bleek een hele lieve vrouw, die verstand van zaken heeft en al snel de vinger op de zere plek legde. Ik kwam voor mijn zere rug, maar het werd zoveel meer.”

Belang van veiligheid

In het voorjaar van 2019 kwam Marije bij mij met aanhoudende rugklachten. Met fysiotherapie kreeg ze helaas onvoldoende controle over pijn. Ik herinner me nog als de dag van gisteren hoe ze binnenkwam; een en al spanning in haar lijf. Zelf zou ze het waarschijnlijk hebben omschreven als ‘stijve hark’.

De spanning in haar lijf was niet het enige wat mij opviel. Ze was enorm gedreven om alles wat ervoor nodig was uit de kast te trekken om van de pijn af te komen. De oefeningen van de fysio waren zorgvuldig uitgewerkt door haar. Toen ze me liet zien welke oefeningen ze dacht verkeerd uit te voeren, zag ik achter die gedrevenheid een hele andere Marije. Ik zag een jonge onzekere vrouw met angst om te bewegen en een laag zelfbeeld. In elke zin die ze sprak kwam het woord ‘sorry’ naar voren, terwijl ik mij steeds afvroeg waar ze zich voor verontschuldigde.

Start van het vitaliteitstraject

Tijdens de intake zijn we dieper ingegaan op de behoeftes die Marije had en wat zij nou echt leuk en belangrijk vindt in het leven. Tot haar eigen verbazing kwamen we tot de conclusie dat waar ze voor kwam; verhelpen van de rugpijn, misschien helemaal niet haar grootste wens was.

“Ik wil me graag vrij en gelukkig voelen, mijn eigen keuzes maken en naast het doen wat moet, vooral doen wat me gelukkig maakt. Daarnaast wil ik me graag fit en energiek voelen in mijn lijf en kunnen zwemmen zonder schaamte voor mijn lichaam.”

Ik nam een aantal vitaliteitstesten af en de uitkomsten daarvan waren voor haar echt een eyeopener.

“Christi liet me naast onze gesprekken ook vragenlijsten invullen die me veel inzicht hebben gegeven. Het resulteerde in een ‘vitaliteitsweb’ met mijn scores omtrent de basisbehoeften van de mens. Het ging opeens om vitaliteit i.p.v. alleen maar pijnvrij zijn. Ik kwam erachter dat ik in de ‘overleefstand’ stond en daar wilde ik uit.”

En zo gingen we aan de slag.

Controle over pijn

De rugklachten hadden op dat moment zo’n grote impact op haar kwaliteit van leven dat het belangrijk was dit stukje eerst op te pakken. Door het inzicht dat pijn niet hetzelfde is als schade en dat er niet zoiets bestaat als goed of fout bewegen, werd haar lichaam gerustgesteld. Natuurlijk is het niet ideaal voor je lichaam als je de hele dag onderuitgezakt op de bank hangt, maar na een hele dag lopen, staan of zitten gaat je lichaam ook wel protesteren zonder dat er iets kapot is. Het gaat allemaal om variatie zoals ik eerder al schreef in mijn blog over chronische lage rugpijn.

Zodra Marije onder de knie had hoe de pijnschaal werkt en leerde de belasting aan te passen aan haar belastbaarheid, was ook de beweegangst grotendeels verdwenen. Wanneer ze wel pijn voelde wist ze wat ze moest doen en kon haar lichaam geruststellen waardoor de pijn afnam.

Vitaliteit is meer dan afwezigheid van ziekte of pijn

Er zijn veel zaken die klachten in stand kunnen houden en andersom ook waardoor je in een negatieve spiraal komt. Door de pijn voelde Marije zich beperkt in haar keuzes (autonomie) en kon ze bepaalde dingen niet meer doen zoals ze gewend was van zichzelf. Daarnaast had ze grote twijfels of ze de oefeningen allemaal wel goed deed (competentie). Het omgaan met deze beperkingen en de beweegangst hadden vervolgens weer invloed op haar energieniveau en emotioneel welbevinden. Klinkt logisch toch?

Toen we op zoek gingen naar de uitzondering waarop ze geen of minder pijn had, bleek eigenlijk dat ze na een maand al nauwelijks beperkingen meer ondervond van haar rugklachten. Dit bracht alleen geen verbeteringen op de andere niveaus van vitaal leven en dat is natuurlijk interessant. Als de pijn de oorzaak zou zijn geweest van de lage vitaliteitsscore zou ze nu niet meer in de overleefstand staan. Met alleen pijneducatie en oefeningen ben je er niet. Het gaat om een goed leven en toen we hiermee aan de slag gingen, boekten we pas echt progressie.

“Achteraf ben ik dankbaar voor de pijn in mijn rug. Dankbaar dat ik deze stap voor mezelf heb gezet. Dankbaar dat ik Christi heb leren kennen. Het heeft me namelijk een beter leven opgeleverd ondanks de pijn die er af en toe nog is. Ik heb weer regie over mijn leven en controle over pijn.”

Conclusie

Chronische pijn die niet of onvoldoende medisch verklaard kan worden, valt onder de noemer: Aanhoudende Lichamelijke Klachten (ALK), voorheen Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK) genoemd. Soms verdwijnen of verminderen de klachten door pijneducatie en het afstemmen van de belasting op de belastbaarheid. Helaas is dit lang niet altijd het geval. Anders konden we alle mensen met chronische pijn van hun klachten afhelpen en dat is niet de realiteit.

Wat we gelukkig wel kunnen is mensen helpen met accepteren en activeren. Helpen ontdekken wat voor hun het leven de moeite van het leven waard maakt en hier naar handelen. Accepteren is geen knop die je om kunt zetten, maar een proces van vallen en opstaan. Als je er eenmaal achter bent gekomen wat jij nou echt leuk en belangrijk vindt in het leven, dan is het wel een heel mooi proces en het kan je veel opleveren. Zelfs vermindering of verdwijnen van pijn, ondanks dat dit niet het doel is van een vitaliteitstherapie traject.

En Marije? Echt heftige rugpijn heeft ze niet meer. Laatst vertelde ze me dat ze 9 kilometer had gewandeld in de sneeuw met haar fiets aan de hand, omdat het te glad was om te fietsen. Daarna had ze wel wat rugpijn gekregen, mogelijk door het krampachtige lopen om niet uit te glijden. De oorzaak van de pijn is ook niet zo belangrijk als medisch alles is uitgesloten en je weet wat je moet doen als het je overkomt. Dat deed ze en een dag later was de pijn zo goed als weg.

Wil jij ook controle over pijn en meer weten over mijn werkwijze voor het bereiken van een goed en vitaal leven? Of ben je benieuwd hoe jouw vitaliteitsscores eruit zien? Houd dan de komende tijd mijn website in de gaten.